Szlak Jagielloński (trakt wileńsko-krakowski)

Szlak Jagielloński (trakt wileńsko- krakowski)

Szlak Jagielloński na obszarze Republiki Litewskiej liczy ponad  60 km, z tego nieco ponad 40 km znajduje się na obszarze rejonu solecznickiego.

Oto, co napisali o Michał Baliński i Tymoteusz Lipiński:

* Trakt wileńsko-krakowski za Zygmuntów szedł w 16 wieku, z Krakowa na Nowe miasto - Korczyn, [Połaniec,] Sandomierz. Lublin, Parczów, Brześć, Kamieniec Lit:, Sieresiew, Wołkowysk, Pieski, Mosty, Wasiliszki, Raduń, Ejszyszki, Rudniki i stąd o 4 mile do Wilna, Czasem zmieniano drogę od Lublina udając się na Kock, Międzyrzec do Mielnika pierwszego miasta litewskiego, skąd jechano na Bielsk, Narew, Krynki do Grodna. Stąd na Merecz, Olkieniki i Rudniki przybywano do Wilna.

Jakkolwiek dziś trudno o przejechanie odcinkiem szlaku z Radunia do Ejszyszek przez obywateli RP to warto prześledzić jego trasę. Oczywiście zmieniała się ona wraz z okresami historycznymi oraz rozwojem czy brakiem rozwoju poszczególnych miejscowości na trasie. Jeszcze w dwudziestoleciu międzywojennym, szczególnie po wybudowaniu drogi wzdłuż Traktu nazwanego imieniem Marszałka Józefa Piłsudskiego trakt stał się mocno uczęszczany i ważny. Wydaje się, że ostateczny kres szlaku nastąpił po 1944 roku. A to z uwagi, iż cały szlak znalazł się na obszarze aż dwóch państw i dwóch republik związkowych.

Znaczącym momentem dla kresu istnienia szlaku było wybudowanie w 1862 roku drogi żelaznej łączącej Wilno z Warszawą, najbliższa stacja od Ejszyszek w Oranach w odległości 30 km lub linii Wilno - Lida i stacji w Bastunach 24 km.

Z ejszyskiego rynku udajemy się w kierunku północnym ulicą Wileńską, po drodze Juryzdyka, następnie Korkliny, Degucie, po 10 km skręcamy w prawo, przed Półstokami. W Podborzu ulicą Jundziłła, dalej na pn.wsch. przez Cieciorkę, tam przekracza Solczę i w tym samym kierunku ok. 1,5 km dalej Wisińczę.

Uwaga! Od Podborza pozostaje wybrać samochód terenowy lub wędrówkę pieszo. Za chwilę wjeżdżamy na teren byłego poligonu wojskowego, utworzonego niegdyś przez Sowietów. Parę km dalej droga przecina miejsce na przedwojennej mapie o dziwnej nazwie ” Skirsabola Duża" i "Skirsabola Mała”. Dalej biegnie nieco na zachód od miejsca zwanego Długie Błota i na wschód od Humiennej Góry, dalej pomiędzy górami - ta na wschód to Kałbanna (Kiełbaśna) Góra ta po zachodniej Panieńska Góra. Te „góry” to w istocie wydmy piaszczyste. 2 km na północ dalej przekracza Mereczankę w Rudnikach (ulice Zarzecze i Kościelna) i drogę Nr 176. Stąd na północ, 3,5 km (ulicą Wileńską koło Wilczej Łapy) docieramy do drogi Nr 202, na Mikaszuny, Wojrę, Popiszki, Połuknia, dalej za Ropiejkami skręca bardziej na wschód i biegnie brzegiem Lasu Ropiejskiego. Sorok Tatary zostają po lewej stronie. Dojeżdżamy do Pogir, potem koło Białej Waki Łęckich, wjeżdżamy w granice Wilna, by wyjechać na obwodnicę Wilna.

Uwaga: na obszarze Puszczy Rudnickiej szlak trudny do przebycia z uwagi na brak przepraw przez liczne rzeki i strumienie. Ponadto Szlak nie jest ani wytyczony i ani oznakowany. Niemniej w ostatnich latach wzrasta zainteresowanie jego przebyciem. Szlak niegdyś o szerokości co najmniej 12 m, dziś już nieco węższy, miejscami przejezdny tylko samochodami do jazdy terenowej lub pieszo. ma trasie spotkamy  nawierzchnię piaszczystą, niekiedy głębokie koleiny w innej glebie, uczynione przez pojazdy transportu leśnego. Droga prowadzi na przestrzeni dwóch kilometrów po obrzeżu dawnego poligonu wojskowego. Przy drodze liczne leje po wybuchach pocisków i bomb!!! Zdecydowanie odradzam wchodzenie na ten teren!!!. Proponuję aby to uczynić w towarzystwie miejscowych - przynajmniej pierwszy raz!

Upadek znaczenia Szlaku Jagiellońskiego

Znaczenie Ejszyszek, położonych niegdyś na głównym trakcie z Korony do Wilna, zaczęło się zmniejszać po wybudowaniu linii kolejowych z  Grodna do Lidy, z Grodna do Wilna i z Lidy do Wilna. Szlaki kolejowe zostały poprowadzone z dala od miasteczka i to spowodowało jego upadek. Po zbudowaniu drogi żelaznej opustoszały trakty, znikły karczmy, podróżni napotykali początkowo jedynie chłopskie wozy i niewielkie stada zwierząt pędzone przez pastuszków. Dzisiaj pozostały tylko pewne elementy z dawnego szlaku a jego przebycie w całości od Krakowa do Wilna jest bardzo trudne, niemal niemożliwe - chociażby ze względu na granice - np. przejście graniczne w Dumblach pod Ejszyszkami jest tylko dla obywateli Republiki Litewskiej i Republiki Białoruskiej. Chociaż są tacy co się "certyfikują" ze Szlaku!