Podejmujemy próbę wykonania spisu i opisu  cmentarzy czynnych i zamkniętych oraz zapomnianych i zniszczonych na obszarze dzisiejszego rejonu solecznickiego.

W dalszej kolejności pojawią się informacje o miejscach pochówków, szczególnie z okresu ostatniej wojny światowej, nieoznaczonych bądź słabo udokumentowanych. Będziemy starać się publikować nazwiska pochowanych. W czerwcu 2015r. liczba opisanych cmentarzy, zlokalizowanych w rejonie solecznickim, wynosiła 137!  W tej liczbie  7 cmentarzy żydowskich, 1 mahometański, 1 prawosławny, 3 wojenne, 1 choleryczny... W 2015 roku  urządzono nowy cmentarz w Milwidach, w 2016 roku (wrzesień) liczba opisanych cmentarzy wynosiła 144, w czerwcu 2018 roku 154.

Zdajemy sobie sprawę, że wiele cmentarzy rozsypuje się na naszych oczach bo nie ma komu opiekować się nimi i pamiętać.....

Do odwiedzających stronę oraz rejon solecznicki oraz osób mających tu swoje korzenie zwracamy się z apelem i prośbą o wsparcie tej inicjatywy poprzez nadsyłanie informacji, zdjęć oraz korygowanie dotychczasowych ustaleń!

„W ejszyskiej stronie” to kolejna praca Mieczysława Machulaka opisująca wciąż mało u nas znaną Wileńszczyznę. Po krainach przedstawionych w książkach „W stronę Solecznik”,  „W Dziewieniszkach i dalej” oraz „W dolinie Mereczanki” autor przenosi nas w nieodkryte okolice Ejszyszek. Obszernie przedstawia historię, położenie i walory turystyczne tej krainy. Książka jest zbiorem rzetelnych i cennych – zarówno dla turysty, jak i historyka czy etnografa – informacji o regionie, jego zabytkach i mieszkańcach. Na tej ziemi liczna jest społeczność narodowości polskiej (w samym miasteczku stanowi ona ponad 80 procent ludności), jej też autor poświęca dużą część swojej książki.
Ejszyszki to najbardziej polskie z polskich miast na terenach położnych na wschód od „kierzońskiej” granicy obecnej Rzeczypospolitej – tak o tym miejscu pisze sam Machulak.
Jest to bodaj pierwsza tak wnikliwa i rozbudowana praca o tym terenie. Autor bazował na źródłach pisanych, ale opracowane przez niego kompendium wiedzy o Ejszyszkach
i okolicy zawdzięczamy ponadto bezpośrednim przekazom mieszkańców tej miejscowości i okolic, także tych rozproszonych po świecie. Korzystając z tak różnych źródeł, autor bardzo ciekawie opisuje bogatą historię ziemi ejszyskiej – podszytą odwieczną tutaj mieszanką kultur i języków, powodującą nieraz ostre emocje, wywołującą zdarzenia tragiczne i bolesne. Tło tego narodowościowego tygla jest jednak z naszej perspektywy bardzo swojskie i bliskie, bo Ejszyszki od dawna zachowują polski charakter.
Praca Mieczysława Machulaka, ze względu na tematykę i rozbudowany opis, będzie bardzo ważna zarówno dla naszych rodaków zamieszkujących opisywane tereny, ale także dla Polaków w dzisiejszych granicach kraju, którzy dzięki tej książce odkryją niezwykle ciekawą historię Ejszyszek. Tekst Mieczysława Machulaka, mimo ogromu zawartych w nim faktów, po prostu dobrze się czyta. Ci, którzy z turystycznych bądź sentymentalnych powodów zechcą zwiedzić ten region, docenią też, jak sądzę, rzetelną informację o bazie turystycznej i noclegowej oraz o atrakcjach regionu, przedstawionych w sposób przewodnikowy, ale znacznie szerzej niż w innych dostępnych opracowaniach. Opisy ciekawych miejsc i faktów historycznych, nieznanych z dotychczasowych publikacji, często uzupełnione o informacje o charakterze statystycznym, świadczą o niezwykłym zaangażowaniu i dociekliwość autora. Wcześniejsze pozycje tego autora rozeszły się już w kilku nakładach. „W ejszyskiej stronie” w pełni potwierdza jego pisarski talent, a teraz także i doświadczenie. Jest to niewątpliwie pozycja warta zainteresowania wszystkich miłośników kresów wschodnich, a zwłaszcza Wileńszczyzny. Niezbyt znane okolice Ejszyszek są niewątpliwie jednym z piękniejszych jej zakątków.

Szlak Jagielloński na obszarze Republiki Litewskiej liczy ponad  60 km, z tego nieco ponad 40 km znajduje sie na obszarze rejonu solecznickiego.

Oto, co napisali o Michał Baliński i Tymoteusz Lipiński:

* Trakt wileńsko-krakowski za Zygmuntów szedł w 16 wieku, z Krakowa na Nowe miasto - Korczyn, [Połaniec,] Sandomierz. Lublin, Parczów, Brześć, Kamieniec Lit:, Sieresiew, Wołkowysk, Pieski, Mosty, Wasiliszki, Raduń, Ejszyszki, Rudniki i stąd o 4 mile do Wilna, Czasem zmieniano drogę od Lublina udając się na Kock, Międzyrzec do Mielnika pierwszego miasta litewskiego, skąd jechano na Bielsk, Narew, Krynki do Grodna. Stąd na Merecz, Olkieniki i Rudniki przybywano do Wilna.

Gierwiszki to miejscowość gminna położona nad Solczą, w odległości 14 km na zachód od Solecznik. Powierzchnia gminy 184 km2, 31 wsi, i 2 482 mieszkańców. Nazwa wsi wywodzi się od wyrazu żuraw (lit. gerve).
Pierwsza wzmianka o Gierwiszkach pochodzi z 1692 r.
W 1930 okoliczne majątki ziemskie posiadali: Houwalt Witold (Rakliszki Stare 2200 ha), Steckiewicz Józef (Józefowo Posolcz 200 ha), Houwalt Witold i I. Wojciechowicz mieli młyny w Rudni.

Informacje praktyczne - informacja teleadresowa

Ordynacja Królewskich Puszcz z 1641 roku. Wyd. Wilno 1871 r. ss -3- 29 (Ordinaciâ korolevskih" puŝ" v" lĕsničestvah" byvŝago Velikago Knâžestva Litovskago)

Ordinatija puszcz i. k. m. W. X. L. w leśnictwach nizey opisanych, w uniwersale y w instructii i. k. m. ich maciom pp. Commisarzom daney liquidowanych, która ordinatia i. m. pan Piotr Dogmat Isaykowski – łowczy w. X. L.., wielebny Igo-mść x-dz Jan Pac – kanonik Wileński, secretarz igo k. m., y iegomśc pan Krzysztoph Białozor – marszałek Upitski, w r. 1636, in Novembri zaczęli y, po aprobatii od i. k m. odpawując ią w roku 1637 y w leciech przeszłych continuowali; który rejestr tey ordinatii przeze mnie Pawła Srzedzińskiego – pisarza i. k. msci skarbowego W. X. L, przy ich mościach, panach komisarzach będącego, porządnie zgotowany i napisany